Mar 292013
 

Met enkele zeer warme dagen begin maart is het kersenbloesemseizoen in grote delen van het land erg vroeg gekomen, zo’n twee weken eerder dan gemiddeld. Het is er niet minder mooi om. Net als vorig jaar, bloeien de bomen in een paar dagen razendsnel op, om na ongeveer één week in volle glorie te pronken. Afhankelijk van harde wind en regen kan het daarna nog één tot twee weken blijven.

Afgelopen weekend hadden we een hanami (lett. bloemenbezichtiging) picknick in het park vlakbij mijn huis. Gezellig, lekker en sfeervol.

Het is ook fantastisch leuk om op straat te fietsen en overal de prachtigste sakura om je heen te zien.

Op de RIKEN-campus staan ook hele mooie exemplaren, waar we tijdens de lunch op uitkijken.

Op dit moment verschijnen er groene blaadjes tussen de witte en rose bloesems, die naar beneden beginnen te dwarrelen. Over ongeveer een week zal het weer voorbij zijn.

 
 22nd March 2013 18:54JST  , , , , , ,  1 Response »

One of the good things of working at RIKEN is that the Brain Science Institute (BSI) is just across the road, and they have an appealing lecture series. Today there was a presentation by Giulio Tononi about why animals sleep. In other words: sleep must have a biological function, and the question what that function is, still remains unsolved. He quickly discards older ideas that for instance it is to save energy that cannot be spent usefully during the night, and tells that it must have to do with handling the experiences obtained during the day.

During sleep your brain activity differs from the waking state, and with current technologies such as  functional MRI this can be pinpointed in ever greater detail. One observation is that, during the non-REM part of sleep, neurons in parts of the brain will cease firing completely for a short period of time (milliseconds), and this happens about 1000 times per night.

The nervous system and especially the brain consists of neurons that are connected to each other, the connections are called synapses. If the synaptic link is strong, the chance that the next neuron will fire if the previous one does, is greater. The strength of the synaptic link can vary. It is quite uncontested that by using a particular neuron (for instance by hearing a sound or performing a manual action), the synapses involved are strengthened (potentiated in the jargon).

There is cost associated with having strong synaptic links, for instance they consume more energy and space. Therefore, if some synapses are strengthened by new experiences, that must be balanced by weakening others, which is called renormalization. Tononi’s hypothesis is the following (if I understood correctly): during being awake, the synapses that you have used just now (on that day) are the most excited ones. If you were to renormalize there and then, the experiences of that day would be represented too strongly, so that you will forget other memories too soon. Instead, during sleep you are disconnected from the environment, and you can ‘sample’ all your experiences, past and present, to renormalize your synapses more effectively (whether this sampling is dreaming cannot be determined). Here the being disconnected, hence sleeping, is essential.

Obviously this is not my area of expertise, and I cannot judge how controversial this hypothesis is. It makes sense. In any case it’s very interesting, and the progress on this topic is impressive.

Mar 142013
 

Hier een verhaal dat ik al lang wilde schrijven. Japans eten is wereldberoemd, maar dan denkt men snel aan sushi, sashimi en tempura, of misschien aan de simpele maar hoogst exclusieve gangendiners die kaiseki heten en in ryotei geserveerd worden. Dat is allemaal prachtig, maar mijn favoriete vorm van uit eten gaan is in een izakaya. In het Japans: 居酒屋, waarbij het middelste karakter die voor drank is, en het betekent zoiets als bar of taveerne. Ze variëren van eenpersoonszaakjes met zes krukken aan een bar, tot gelegenheden waar vijftig man aan kleine tafeltjes of op de tatami zitten. Je bestelt steeds schoteltjes met eten wanneer je er zin in hebt, nog het best te vergelijken met tapas. Dat kan gegrilde spiesjes, sashimi, groenten, soep, gestoomde inktvis of wat dan ook zijn. Vaak hebben ze een specialiteit, en vaak is het erg vers en de kwaliteit goed (maar dat verschilt nog wel).

Wat mij het meest aanspreekt is dat het standaard vooroordeel van de stille, verlegen Japanner hier absoluut niet geldt, en de ingetogenheid van het werk overdag wordt er overboord gegooid. De klandizie zijn meest salarymen, of vaste bezoekers uit de buurt, afhankelijk van de locatie. Het is er in goed Nederlands gezellig. De kok (genaamd mastaa) staat voor je neus het eten te bereiden en je maakt er een praatje mee, en de vrouw des huizes wordt aangesproken met mama-san.

Toen ik net in Japan aankwam, kende ik niemand en had ik weinig te doen, en op mijn kamer op RIKEN was een televisie. Tussen alle generieke spelshows en koop-TV door, stuitte ik op een een soort eetprogramma, waarbij een man van middelbare leeftijd met camera deze izakaya afgaat, lekkere hapjes bestelt en becommentarieert, en ook heel veel drinkt (altijd een goed teken). Dit programma heet Yoshida Rui no Sakaba Horoki (吉田類の酒場放浪記, “Rui Yoshida’s verslagen van dranklokaalomzwervingen”), en is in Tokyo wereldberoemd. Hij heeft een missie om in de huidige tijd van fast food en opwarmmaaltijden deze stijl van genieten van eten te promoten. Hier een representatieve aflevering (ook leuk als je de taal niet kan volgen—kan ik ook nog steeds niet) en een playlist:

http://www.youtube.com/watch?v=p24DPVigvZc#t=3m30s

Van deze restaurants wordt wel gezegd dat ze uit het Showa-tijdperk stammen (Showa = de postuume naam van keizer Hirohito; er wordt het post-WW2-tijdperk mee bedoeld). Vandaar de kleine behuizing, het krakkemikkige interieur en verouderde faciliteiten. Maar dat hoort er allemaal bij, en is vele malen charmanter dan de formuleketens die je tegenwoordig overal ziet opspringen.

Nu wil je natuurlijk weten hoe je een goede izakaya kan spotten als je zelf naar Japan komt. Dat is helaas wat lastig. Alles is in het Japans, de prijzen inclus. Als de waard Engels spreekt is, dat een uitzondering. Er zijn geen plaatjesmenu’s of plastic schaalmodellen. Vaak is er buiten nauwelijks een aanprijzing behalve de reguliere rode lataarns, en kun je moeilijk naar binnen kijken. Het beste eenduidige criterium dat ik tot nu toe heb weten te formuleren, is het serveren en adverteren van Hoppy (ホッピー). Dat is een gerstbrouwsel met bijna geen alcohol, op het label letterlijk omschreven met “Beer taste”. Het wordt gedronken met een scheut sterke drank en ijsklontjes, en stamt eveneens van na de Tweede Wereldoorlog toen bier te duur was. Het is niet speciaal lekker, doch dorstlessend en past goed in de sfeer. Als je binnen bent moet je maar gewoon wat aanwijzen, in principe is alles zeer smakelijk.

Gelukkig kennen jullie mij, en ik inmiddels wat van Tokyo, dus zal zo’n authentieke avond gegarandeerd zijn als je eens langskomt. Mijn ideaal is om bij een leuk zaakje in de buurt vaste klant te worden, en ik struin af en toe wat barretjes af. Tot nu toe was er één heel lekker, maar net wat aan de dure kant om er elke week langs te komen. De prijs varieert van zeg 20 tot 50 euro p.p. voor een goede avond inclusief genoeg drank.

 

Vaak wordt aan me gevraagd: wat is de Nederlandse keuken? Nou, dit dus. Best lekker, zo één keer per jaar.

 

Mar 012013
 

Afgelopen weekend waren we voor de laatste keer skiën dit seizoen. Na het kleinere, maar charmante Togakushi, en het gemakkelijke en moderne Gala-Yuzawa, was de bestemming nu het in Japan beroemde Nozawa Onsen. Een onsen is een natuurlijke, hete bron waar de Japanners zeer trots op zijn. Er zijn veel vakantie-oorden puur en alleen om de onsen, maar  in Nozawa Onsen is het een mooie en bijzondere bonus (hieronder meer daarover).

Belangrijker is dat Nozawa Onsen één van de eerste plaatsen is waar skiën werd geïntroduceerd, in 1912 door de Oostenrijker Theodor von Lerch, die in het jaar ervoor jaar ook als eerste Mount Fuji op de ski’s beklom. In die tijd was het enkel langlaufen, de eerste “skiheuvel” werd in 1924 geprepareerd. Liften verschenen pas na de Tweede Wereldoorlog. In de jaren ’30 werd de zogenaamde Arlbergskitechniek geïntroduceerd door Hannes Schneider, eveneens een Oostenrijker,  die klaarblijkelijk zo’n indruk heeft achtergelaten dat men een standbeeld voor hem heeft gemaakt (die wij niet konden vinden en mogelijk was ondergesneeuwd) en een piste naar hem heeft vernoemd.

Het skiën in Nozawa Onsen is goed. Ondanks dat de hoogste top slechts 1650 meter hoog is, kent het een verval van meer dan 1000 meter, en heeft één erg lange afdaling, de “Skyline”, van meer dan drie kilometer. Er zijn meerdere uitdagende pistes, en, in tegenstelling tot veel andere gebieden in Japan, wordt er ook buiten de piste geskied. Op beide dagen sneeuwde het, dus weer nauwelijks foto’s, maar erg goed skiën. De tweede dag was wel erg koud door sneeuw en wind, en waren veel liften stilgezet.

De grote attractie naast het skiën zijn dus de onsen. De grap is dat er 11 publiek en gratis toegankelijke badhuizen zijn, die je naar wens kunt bezoeken van ‘s morgensvroeg tot middernacht. Later in het winterseizoen is het niet meer koud in het dorp, en kun je mensen in yukata (badjas) zien lopen die van badhuis naar badhuis gaan. Zoals ik al eerder schreef is skiën in Japan niet compleet zonder baden achteraf, en hier wordt dat nog een stapje hoger beoefend.  Het mineraalwater hier bevat erg veel zwavel, naar verluidt goed tegen verouderende huid, maar de geur daarvan is wel overal in het dorp aanwezig. Ook is het water hier erg heet, maar wordt vermengd met koud water. De tweede dag, met slecht weer, zijn we zelfs voor het skiën naar een onsen gegaan.

Nozawa Onsen heeft ook meer weg van een Alpendorp in die zin, dat er veel mensen op straat zijn, en meerdere drank- en eetgelegenheden zijn, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Togakushi waar niet eens een supermarktje te vinden was en ook geen café. Het was van de drie de beste skibestemming, en een mooie afsluiting van het seizoen.

Volgend jaar meer skiën, hopelijk naar Hakuba en Zao.

© 2012 Aron Beekman Suffusion theme by Sayontan Sinha